Opnieuw leren

Ik ben Sop­hie-Anne Onland en ben gebo­ren met een been afwij­king. Mijn lin­ker­been is 25 cm kor­ter dan mijn rech­ter­been waar­door ik mijn hele leven met een onder­been­pro­the­se loop. Tot 2020 had ik een pro­the­se die erg op een ‘’echt been’’ leek, puur om niet op te val­len en aan de ‘’maat­schap­pe­lij­ke en media norm’’ te vol­doen. Ik schaam­de me voor mijn afwijking.

Uit­ein­de­lijk kwam ik in con­tact met Frank Jol, een pro­the­se­ma­ker die ook samen­werk­te met para­lym­pisch kam­pi­oen Bibi­an Men­tel (1979–2021). “Wat zijn werk­wij­ze bij­zon­der maakt, is dat hij per per­soon kijkt naar wat iemand wil berei­ken in het leven. Voor top­sport heb je een ander soort pro­the­se nodig dan voor een wereld­reis. En voor som­mi­ge men­sen is het juist belang­rijk om iede­re dag een wan­de­ling met hun hond te maken. Ieder mens wil wat anders uit het leven halen en dáár moet je naar kijken.”

Pre­cies door die insteek werd ik behoor­lijk met mijn neus op de fei­ten gedrukt door Frank. Hij wil­de een pro­the­se voor mij maken waar­mee ik fysiek veel meer zou kun­nen, maar ik wil­de voor­al dat mijn pro­the­se zoveel moge­lijk op een ‘nor­maal’ been zou lij­ken. “Ik was sinds mijn puber­tijd ook onbe­wust beïn­vloed door alle per­fec­te plaat­jes om me heen, denk ik. Alles wat daar­van afweek, was gek. En dus moest en zou die pro­the­se van mij huid­kleu­rig worden.”

Dit ver­an­der­de toen ik een nieu­we pro­the­se kreeg die veel meer opviel. Het accep­te­ren van deze nieu­we pro­the­se was een moei­lijk pro­ces, maar door het vin­den van onder ande­re een vrou­we­lijk rol­mo­del op Inst­agram, leid­de dit tot mijn ‘’coming out’’. Ik ging accep­te­ren wie ik ben. Lang ver­haal kort: mijn beper­king werd mijn kracht. Ik ging inzien hoe belang­rijk het is om te accep­te­ren wie je bent en hoe ‘anders zijn’ niet slecht is. Ervoor uit­ko­men wie ik ben, het zijn van mijn ech­te zelf, het niet ver­ber­gen van mijn pro­the­se heeft me zoveel gebracht en dat gun ik ieder­een. Het belang van repre­sen­ta­tie en zicht­baar­heid zijn sinds­dien onder­deel van mij gewor­den en hoop ik voor ande­ren een rol­mo­del te kun­nen zijn.

“Ik wil ieder­een inspi­re­ren en moti­ve­ren om met open ogen naar de wereld om je heen én naar jezelf te kij­ken. Ik wil elk ´ver­schil´, zicht­baar of onzicht­baar, bespreek­baar maken om uit­ein­de­lijk te normaliseren.”

Sop­hie-Anne Onland